همانطور که در دنیای واقعی انگلیسی به زبان بین المللی و مشترک میان افراد مختلف تبدیل شده است، در جهان فناوری و کامپیوتر هم برنامه نویسی به عنوان زبان برقراری ارتباط بین ماشین و انسان درنظر گرفته شده است. در حال حاضر برنامه نویسی به یکی از پرطرفدارترین مشاغل دنیا تبدیل شده است.علت این محبوبیت این است که تقریبا هر کسی بدون هیچ پیشنیازی و از صفر میتواند به کسب درآمد از برنامه نویسی فکر کند.
پس چه به دنبال این باشید که کدنویسی را به عنوان یک سرگرمی انتخاب کنید و چه به عنوان یک شغل جدید و یا افزایش درآمد فعلی خود به آن نگاه کنید، با سخت کوشی، متعهد بودن و انتخاب مسیر درست میتوانید در زمان نسبتا کوتاهی برنامه نویسی را آموخته، در آن حرفهای شوید و درآمد زیادی نیز از آن کسب کنید.با خواندن این مقاله از پلتفرم حافظ با برنامه نویسی آشنا میشوید و حوزههای مختلف آن را میشناسید. سپس زبانهای برنامه نویسی محبوب هر حوزه را معرفی کرده و در پایان درمورد درآمد برنامه نویسی صحبت میکنیم.
برنامه نویسی چیست؟
از آنجایی که کامپیوتر تنها نوع داده صفر و یک را متوجه میشود اما به کارگیری این زبان برای انسان بسیار دشوار است، به برنامه نویسی نیاز داریم. برای توسعه و اجرای برنامه در کامپیوتر از یک زبان واسط استفاده میشود که به آن زبان برنامه نویسی گفته میشود. برنامه نویسی به معنی تبدیل دستورالعملهای کامپیوتر به فرمی است که یک ماشین میتواند آن را درک کند.برنامهها به زبان خاصی نزدیک به زبان انسان (اغلب به زبان انگلیسی) نوشته میشوند تا خواندن و نوشتن را برای انسان آسان کنند. وقتی برنامه نویس کدی را مینویسد، این کد کامپایل شده و به یک فایل تبدیل میشود که کامپیوتر میتواند آن را اجرا کند. بر همین اساس، زبانهای برنامه نویسی مختلفی به وجود آمده است که در این مقاله درموردشان صحبت میکنیم.
یک مثال از برنامه نویسی در دنیای واقعی
از ساعت هوشمند و تلفن همراه گرفته تا ماکروویو و سیستم اطفای حریق همگی با برنامه نویسی کار میکنند. در اصل هر وسیله هوشمندی که در اطراف خود میبینید کدنویسی شده است. برای مثال، یک نمونه از کدنویسی را میتوانید در آسانسورها ببینید! با زدن دکمه مربوط به هر طبقه در اصل یک کد کامپیوتری اجرا میشود که توسط یک برنامه نویس نوشته شده است.بسته به دکمه فشرده شده آسانسور تصمیم میگیرد که در کدام طبقه توقف کند. درب آسانسور تنها زمانی باز میشود که به طور کامل در طبقه توقف کرده باشد و حتی میتواند به گونهای تنظیم شود که براساس شرایط یک پیغام صوتی خوش آمدید نیز پخش کند. این قابلیتها همگی توسط برنامه نویسان یا توسعه دهندگان تعیین میشوند.
خلاصه ای از تاریخچه برنامه نویسی
جالب است بدانید که مفهوم برنامه نویسی برای اولین بار در سال ۱۸۸۳ شناخته و تعریف شده است. یک ریاضی دان و نویسنده انگلیسی به نام ایدا لاولیس هنگام کار بر پروژه موتور تحلیلی دانشمند معروف چارلز ببیج، متوجه شد این کامپیوتر ابتدایی میتواند کارهای پیچیدهتری از محاسبات ساده ریاضی را انجام دهد. پس شروع به نوشتن اولین الگوریتم برنامه نویسی تاریخ برای ارتباط با این موتور کرد و به این ترتیب، تبدیل به اولین برنامه نویس تاریخ شد.با گذر زمان ایدههای مختلفی در ارتباط با ماشین رشد کرد و الگوریتمهای پیچیدهتری طراحی شد. در همین راستا زبانهای برنامه نویسی نیز از سطح پایین به انواع پیشرفتهتر و به اصطلاح سطح بالا تکامل پیدا کردند. امروزه زبانهای برنامه نویسی مختلفی وجود دارد و هر کسی بسته به نیاز خود میتواند زبان برنامه نویسی جدیدی را نیز طراحی کرده و به دنیا معرفی کند!
انواع زبانهای برنامه نویسی چیست ؟
زبانهای برنامه نویسی بسته به کاربرد، نوع اجرا و پیچیدگی به انواع مختلفی تقسیم میشوند. یکی از این دسته بندیها، رتبه بندی زبانهای برنامه نویسی براساس میزان نزدیک بودن به زبان انسان (انگلیسی) است. بر همین اساس هر زبان برنامه نویسی در یکی از دو گروه سطح بالا و سطح پایین قرار میگیرد که در ادامه درمورد آن بیشتر صحبت میکنیم.
زبانهای برنامه نویسی سطح پایین
زبانهای سطح پایین اولین زبانهایی بودند که کدنویسی با آنها رواج یافت. این زبانها بسیار نزدیک به زبان ماشین (صفر و یک) هستند، به طور مستقیم با پردازنده رایانه ارتباط دارند و به همین دلیل میتوان با استفاده از آنها دستورات پایه ای برنامه نویسی را اجرا کرد. مانند زبان ماشین (Machine Languages) و زبان اسمبلی (Assembly Languages).
زبانهای برنامه نویسی سطح بالا
زبانهای سطح بالا برای انسان بیشتر قابل فهم هستند: زیرا از دستوراتی شبیه کلمات انگلیسی برای دستورالعملهای خود استفاده میکنند. دلیل اصلی به وجود آمدن زبانهای برنامه نویسی سطح بالا، راحتتر کردن فرایند کدنویسی برای برنامه نویسان بوده است. برخی از این زبانها عبارتند از سی، سی پلاس پلاس، جاوا ، پایتون و غیره.
فواید یادگیری برنامه نویسی چیست ؟
اغلب افراد دوست دارند که در مواجه با مشکلات بتوانند منطقی رفتار کنند. برنامه نویسی کمک میکند تا فرد راه حلهای احتمالی را شناسایی کرده، آنها را اولویت بندی کند و به راحتی جواب مناسبی بیابد. برای بسیاری از افراد برنامه نویسی میتواند تنها یک سرگرمی باشد و به رشد خلاقیت کمک کند: چراکه برنامه نویسی ماده ساخت یک محصول دیجیتالی مانند بازی، سایت، یک برنامه نرم افزاری و حتی یک ربات است و با کمی خلاقیت میتوانید به آنچه در ذهنتان است جامهی عمل بپوشانید. . علاوه بر آن، یادگیری برنامه نویسی باعث میشود تا خطر ابتلا به آلزایمر و بیماریهای مربوط به حافظه در زمان پیری کم شود.
از طرف دیگر برنامه نویسی آینده بسیار خوبی دارد و نسبت به بسیاری از مشاغل دارای درآمد بهتری است. در حال حاضر برنامه نویسی به یکی از مهمترین و پرمخاطبترین مشاغل جهان تبدیل شده است. بسیاری به اشتباه تصور میکنند این حوزه اشباع شده است، اما باید بدانید که برنامه نویسی بسیار گسترده است و تقریبا هر کسب و کاری برای شروع به یک نیروی برنامه نویس نیاز دارد. پس اگر اشتیاق و مهارت کافی داشته باشید، آینده روشنی خواهید داشت.
مهارت هایی که یک برنامه نویس باید داشته باشد
قبل از شروع به یادگیری برنامه نویسی باید با پیش نیازهای آموزش آن آشنا شوید. مجموعهای از تواناییها وجود دارد که یادگیری آنها قبل از شروع کار کمک میکند تا به زبان برنامه نویسی مورد نظر خود زودتر مسلط شده و راحتتر به جواب سوالاتتان برسید. در ادامه این پیشنیازها را به شما معرفی میکنیم.
مهارت حل مسئله
بسیاری تصور میکنند که برای برنامه نویسی به ریاضی قوی نیاز است. در صورتی که چیزی که مهم است، مهارت حل مساله و آشنایی با الگوریتم است؛ یعنی اینکه بتوانید هر مساله را شکسته و با مجموعهای از راه حلها به جواب برسید.
مهارت کدنویسی تمیز
کدنویسی تمیز و اصولی یکی از ویژگیهای مهم برای تبدیل شدن به یک برنامه نویس حرفهای است. اگر این مهارت را نداشته باشید، بعد از مدتی که حجم کدها زیاد شد در کار خود به مشکل میخورید: نمیتوانید دلیل وجود برخی از کدهای نوشته شده در گذشته را به یاد بیاورید و یا آنها را بهبود دهید.
مهارت کار تیمی
در بسیاری از پروژههای دنیای حقیقی، نیاز دارید تا با چند نفر دیگر روی توسعه کد برنامه متمرکز شوید. داشتن روحیه تیمی قوی و توانایی ارتباطی بالا کمک میکند تا به روند توسعه خود سرعت ببخشید و همزمان مطالب بیشتری از هم تیمیهای خود بیاموزید.
مهارت رفع خطا (Debugging)
بعد از نوشتن کد یک برنامه، شما فقط نیمی از راه را رفتهاید. نیمه دوم شامل بررسی و اطمینان یافتن از صحت و درستی عملکرد برنامه است. اینکار با مهارت شناسایی و رفع خطاهای ریز و درشت در بخشهای مختلف برنامه امکان پذیر است.
مهارت زبان انگلیسی
برای خواندن منابع اصلی و پرسش و پاسخ در انجمنهای آنلاین برنامه نویسی به پایه قوی انگلیسی و تسلط بر واژگان مربوط به حوزه برنامه نویسی نیاز دارید.
معرفی انواع مشاغل برنامه نویسی
گفتیم که برنامه نویسی در هر جنبهای از زندگی فعلی ما نمود دارد. بنابراین مشاغل مختلفی وجود دارند که شامل برنامه نویسی میشوند. شش گروه محبوب مشاغل برنامه نویسی عبارتند از: برنامه نویسی وب، طراحی اپلیکیشنهای موبایل، دسکتاپ و ویندوز، هوش مصنوعی، سخت افزار، رباتیک و بازی سازی.
برنامه نویسی تحت وب
این حوزه که به اختصار طراحی وب نیز نامیده میشود، روی ساخت وب سایت متمرکز است. هر وب سایت از دو بخش ظاهری (که به آن فرانت اند گفته میشود) و بخش منطق و مغز (که به آن بک اند گفته میشود) تشکیل میشود. فرانت اند با HTML، CSS و جاوا اسکریپت و بک اند با پایتون، PHP، جاوا کدنویسی میشود.
برنامه نویسی اپلیکیشنهای موبایل
براساس اینکه برنامه خود را در سیستم عامل اندروید میسازید یا در آیفون، از ابزارها و زبانهای برنامه نویسی مختلفی میتوانید استفاده کنید. برای اندروید از جاوا و کاتلین و برای آیفون از سوییفت و مک او اس استفاده میشود که ما در سون لرن برای یادگیری برنامه نویسی اندروید دوره بینظیر آموزش فلاتر را برای شما آماده کرده ایم.
برنامههای دسکتاپ و ویندوزی
بسیاری از سازمانهای بزرگ و شرکتی نیاز به یک برنامه تحت ویندوز دارند تا عملکرد خوبی داشته باشند. برنامههایی مانند گزارش کار، مرخصی و… از جمله برنامههای ویندوزی هستند که اغلب با زبانهای برنامه نویسی خانواده سی مانند C، C# و C++ توسعه پیدا میکنند.
هوش مصنوعی
هوش مصنوعی یکی از رو به رشدترین حوزههای حال حاضر دنیا است که برای بهبود عملکرد کامپیوتر از آن استفاده میشود. از طرفی مباحثی مانند ماشین لرنینگ نیز که یکی از شاخههای محبوب هوش مصنوعی است، موجب بهبود کسب و کارها و افزایش مشتری و یا مخاطب میشود. پایتون قدرتمندترین زبان این حوزه است، زیرا کتابخانههایی که دارد باعث میشوند تا فرآیند کدنویسی بسیار راحتتر و سریعتر شود.
سخت افزار و رباتیک
این حوزه بسیار تخصصی و تا حدودی حساس است و اغلب در آزمایشگاهها و یا کارخانههای صنعتی استفاده میشود. برای کدنویسی سخت افزار یا ساخت ربات از زبانهای سطح ماشین مانند اسمبلی، وریلاگ و… کمک گرفته میشود.
بازی سازی
یکی از حوزههای جذاب و چند بخشی برنامه نویسی، کدنویسی برای بازیهای رایانهای است. اغلب برای برنامه نویسی از موتورهای بازی سازی مانند یونیتی و یا آنریل استفاده میشود. اگر به این حوزه علاقه مند هستید پیشنهاد میکنیم تا از منوی جست و جوی سایت عبارت بازی سازی را سرچ کرده و مقالات این حوزه را مطالعه کنید تا با بازی سازی بهتر آشنا شوید.
پرکاربردترین زبانهای برنامه نویسی چیست؟
آشنایی با پرکاربردترین زبانهای برنامه نویسی در هر زمینه برای نازه کاران بسیار مفید است. بیش از ۲۰۰ زبان برنامه نویسی وجود دارد که ممکن است بررسی مزایای یادگیری، نیاز بازار کار و در نهایت تصمیم گیری درباره انتخاب آن به کاری بسیار دشوار تبدیل شود.بسیاری از زبانهای برنامه نویسی که در گذشته محبوب بودند دیگر پرطرفدار نیستند. بسیاری از این زبانها در گذر زمان به جایگاه پایینتری سقوط کردند و حتی منسوخ شدند. به همین دلیل در این بخش بهترین و پرکاربردترین زبانهای برنامه نویسی را معرفی کردیم.
زبان برنامه نویسی پایتون
پایتون یک زبان برنامه نویسی عمومی سطح بالا است. این زبان یکی از قویترین و پردرآمدترین زبانهای برنامه نویسی است. پایتون در اغلب زمینههای برنامه نویسی مانند وب، ساخت اپلیکیشن، بازی، هوش مصنوعی و کارهای محاسباتی، امنیت و…. کاربرد دارد. یادگیری پایتون به نسبت به سایر زبانها آسان و موقعیتهای شغلی آن در ایران و سایر نقاط جهان بسیار زیاد است.
زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت
جاوا اسکریپت مهمترین زبانی است که برای ورود به حوزه وب باید آن را یاد بگیرید. در گذشته از جاوا اسکریپت تنها در حوزه فرانت اند استفاده میشد اما امروزه برای توسعه بک اند نیز از آن استفاده میشود. جاوا اسکریپت به دلیل فریمورکهای زیادی که دارد (مانند انگولار، ری اکت و…) در ایران بسیار محبوب است و موقعیتهای شغلی فراوانی دارد. تایپ اسکریپت که یکی از زبانهای محبوب این حوزه است، به عنوان برادر جاوا اسکریپت شناخته میشود. دورههای بسیاری تحت عنوان آموزش طراحی وب وجود دارند که شامل آموزش جاوا اسکریپت، HTML و CSS میشوند.
زبان برنامه نویسی جاوا
زبان برنامه نویسی جاوا یکی از پرطرفدارترین زبانها در میان کارفرمایان و یکی از محبوبترین زبان در میان توسعه دهندگان است. جاوا که در گذشته برای توسعه محصولات به خصوص در بخش بانکداری و تست خودکار به کار گرفته میشد، در حال حاضر به عنوان انتخاب اول برای ساخت اپلیکیشنهای پلتفرم اندروید و همچنین توسعه وب سمت سرور شناخته میشود.
زبان برنامه نویسی کاتلین
پس از جاوا، زبان کاتلین به عنوان زبان توسعه اندروید معرفی شده است. این زبان برنامه نویسی به سرعت در حال توسعه است و مزایای متعددی دارد. به دلیل محبوبیت رو به رشد کاتلین، پیش بینی میشود که به زودی اپلیکیشنهای سیستم عامل اندروید به صورت انحصاری با استفاده از این زبان برنامه نویسی نوشته شوند.
زبان برنامه نویسی PHP
در ایران PHP یکی از زمینههای محبوب و پردرآمد است و با یادگیری آن شانس زیادی برای یافتن یک موقعیت شغلی دارید. یادگیری دوره آموزش PHP به افرادی پیشنهاد میشود که پیش نیازی از برنامه نویسی ندارند اما میخواهند در کوتاهترین زمان ممکن یک وب سایت خود را بسازند. ممکن است نام وردپرس که یکی از محبوبترین سیستمهای مدیریت محتوا در جهان است را شنیده باشید؛ برنامه نویسی وردپرس نیز بر پایه زبان PHP بنا شده است.
زبانهای خانواده سی
از سی پلاس پلاس (C++) و سی (C) به طور گسترده برای شروع آموزش برنامه نویسی در مراکز عالی کشور استفاده میشود. این زبانهای برنامه نویسی در حوزههای مختلفی مانند توسعه نرم افزار، توسعه بازی، توسعه مرورگر، برنامههای بانکی و… کاربرد دارند.زبانهای خانواده سی توسط ماکروسافت ساخته شده و در زمینههای مختلفی کاربرد دارند. بسیاری از شرکتهای ایران از سی شارپ (C#) تحت پلتفرم .NET برای برنامههای تحت دسکتاپ خود استفاده میکنند. در حال حاضر نیز زبان C# برای توسعه بازی سازی در موتور یونیتی و همچنین برنامههای متنوع زیادی تحت وب به میلیونها کاربر خدمت رسانی میکند.
زبان برنامه نویسی GO
زبان برنامه نویسی گو ( GO) که با نام Golang نیز شناخته میشود، یک زبان برنامه نویسی متن باز است که ساخت نرم افزارهای ساده، قابل اعتماد و کارآمد را آسان میکند. در چند سال گذشته، محبوبیت GO به لطف مزایایی برای وظایف چند رشتهای مانند پردازش بهینه فرایندهای موازی، سرعت بالا در زمان راه اندازی و استفاده از حافظه تنها در مواقع ضروری، رشد چشمگیری داشته است. بسیاری از کارشناسان GO را زبان آینده میدانند و موقعیتهای شغلی این زبان روز به روز در حال افزایش است.
زبان برنامه نویسی Objective – C و سوییفت
از این دو زبان برای توسعه اپلیکیشنها در اکوسیستم اپل (یعنی در Mac OS X و iOS) استفاده میشود و برنامه نویسان آن را به خوبی میشناسند. انتخاب این دو زبان برنامه نویسی و ارتباط آن با اپل روند جستجوی شغلی برای یک متخصص را تسهیل میکند و فرصتهای بیشتری به شما میدهد تا به سرعت به سطح بالایی از درآمد برسید.
اولین قدمهای یادگیری برنامه نویسی چیست؟
برای یادگیری برنامه نویسی، قبل از هر کاری بهتر است که ابتدا هدف خود از شروع آموزش کدنویسی را مشخص کنید. این هدف برای بسیاری اغلب شامل تحصیل، علاقه، راه اندازی یک کسب و کار، آینده روشن و شغل پردرآمد و مهاجرت است. البته برخی نیز فقط به دلیل درآمد بالای برنامه نویسی وارد این حوزه میشوند. برنامه نویسی یک مهارت فکری است و به میزان حوصله و چگونگی حل مسائل بستگی دارد. اغلب افرادی که به برنامه نویسی علاقه ندارند، به مرور دچار خستگی شغلی شده و حتی بعد از مدتی آن را رها میکنند. این کار باعث میشود تا زمان و هزینه مالی زیادی برای این گونه افراد تلف شود. پس اگر فقط با دید درآمدزایی میخواهید وارد این حوزه شوید، بهتر است از تصمیم خود صرف نظر کنید.
شرکت در دورههای مقدماتی آموزش برنامه نویسی
برای کسب درآمد از برنامه نویسی باید ابتدا در کدنویسی و مبانی پایهای آن حرفهای شوید. دورههای زیادی برای یادگیری برنامه نویسی وجود دارد و انتخاب یک منبع یادگیری مناسب برای افراد تازه کار بسیار حائز اهمیت است. اینترنت بزرگترین منبعی است که میتوانید در آن آموزشهای زیادی در زمینههای مختلف برنامه نویسی مانند طراحی وب، موبایل و هوش مصنوعی و زبانهای برنامه نویسی مختلفی مانند پایتون، جاوا، جاوا اسکریپت، پی اچ پی (PHP) و… پیدا کنید.
یادگیری برنامه نویسی از طریق یوتیوب
بسیاری نیز ترجیح میدهند که به طور خودآموز پیش رفته و براساس نیاز خود ویدیوی آموزشی موردنظرشان را از یوتیوب پیدا و مشاهده کنند. این روش در نگاه اول شاید کم خرجتر و بی دردسرتر از روش بالا به نظر برسد، اما تجربه نشان داده است که اگر ابتدای راه باشید و اولین باری باشد که کدنویسی میکنید، فرق منابع درست و نامعتبر را متوجه نخواهید شد و زمان بسیاری را از دست میدهید. لذا توصیه میشود که از روش خودآموز در کنار روش شرکت در دورهها استفاده شود تا از مزایای هر دو روش بهره مند شوید.
حقوق و درآمد برنامه نویسان در ایران چقدر است ؟
اگر به دنبال یافتن بهترین زبان برنامه نویسی در ایران از لحاظ پرداخت حقوق و درآمد بالا هستید، باید بدانید که یک زبان برنامه نویسی پولساز وجود ندارد. در قدم اول، شناسایی نیازمندیهای بازارکار و در مرحله بعدی اینکه چگونه به این نیازمندیها پاسخ مناسب دهید، باعث میشود تا درآمد خوبی داشته باشید. پس میتوانید در هر زمینهای و با هر زبان برنامه نویسی حرفهای شوید و به درآمد موردنظر خود برسید.